❓ Thỏa mãn tức thì là gì?
“Instant gratification” – hay còn gọi là sự thỏa mãn tức thì – là xu hướng tự nhiên khiến chúng ta dễ chọn lấy phần thưởng đến ngay lập tức, dù nó kém giá trị hơn so với phần thưởng lớn trong tương lai.
Sự thỏa mãn tức thì thường là đồ ăn ngon miệng, muôn vàn nội dung giải trí trên Internet, trò chơi điện tử, TV, đồ uống, mua sắm trực tuyến… bất cứ thứ gì chúng ta muốn, bất cứ khi nào chúng ta muốn.
Không giới hạn, không kiềm chế. Cách sống này dẫn đến nợ nần, bừa bộn, sức khỏe kém, xao nhãng và sống thiếu tỉnh thức.
📌 Vậy làm sao để vượt qua sự thỏa mãn tức thì?
- Quan sát các thôi thúc.
Ai cũng có những thôi thúc: xem Netflix, lướt mạng xã hội, ăn đồ ngọt, trì hoãn… Những cảm giác này là bình thường – nhưng không có nghĩa là ta phải làm theo.
Hãy thử mang theo bút và giấy, mỗi lần bạn có một thôi thúc, đánh dấu lại. Đó là một cách đơn giản nhưng mạnh mẽ để luyện tập chánh niệm. - Trì hoãn.
Thôi thúc xuất hiện? Đừng hành động ngay.
Hãy dừng lại một chút. Tạo khoảng cách giữa cảm giác và hành động. Đợi cho nhịp tim ổn định, hơi thở sâu hơn. Bình tĩnh lại. - Quyết định một cách có ý thức.
Muốn ăn đồ ngọt? Không sao cả – miễn là bạn ý thức được mình đang chọn điều đó.
Hãy hỏi bản thân: Mình làm điều này vì yêu thương bản thân hay chỉ vì đang chạy theo cảm xúc?
Mỗi lựa chọn đều xứng đáng được cân nhắc, không chỉ là phản ứng bốc đồng. - Học hỏi theo thời gian.
Sẽ có lúc bạn vẫn làm theo thôi thúc – điều đó hoàn toàn bình thường.
Điều quan trọng là: Bạn cảm thấy thế nào sau đó? Có thoải mái, hài lòng? Hay tiếc nuối, nặng nề?
Lần sau, hãy nhớ lại cảm giác đó trước khi ra quyết định. Nếu bạn để tâm, theo thời gian bạn sẽ chọn tốt hơn. - Tận hưởng khoảnh khắc mà không cần chiều theo thôi thúc.
Cuộc sống là để tận hưởng – nhưng không nhất thiết phải bằng sự thỏa mãn tức thì.
Bạn có thể ăn một chiếc bánh ngọt… hoặc hít một hơi sâu, bỏ qua nó, và thưởng thức một nắm dâu tây thật chánh niệm. Cả hai đều ngon. Cả hai đều có thể mang lại niềm vui. Một trong hai thì lành mạnh hơn. Quan trọng là: Dù bạn chọn gì, hãy chọn bằng tình yêu thương và sự hiện diện.
🌟 Hãy kiên nhẫn với chính mình. Học cách nhìn nhận, lùi lại một chút, và chọn những gì thật sự nuôi dưỡng bạn – không chỉ trong khoảnh khắc này, mà cả trong hành trình dài phía trước. 💛
Bài viết tham khảo:
Leo Babauta, A Brief Guide to Overcoming Instant Gratification
Courtney Ackerman, 2018, What Is Instant Gratification? (Definition & Examples)