PHẦN I: GIÁ TRỊ BẢN THÂN LÀ GÌ?
Giá trị bản thân là một cảm nhận sâu sắc rằng mình có giá trị, mình đáng được yêu thương, mình có một vai trò quan trọng trong cuộc sống này, và giá trị của mình là vô hạn, không thể đo đếm được.
Những điều KHÔNG xác định giá trị của bạn:
- Danh sách việc cần làm: Hoàn thành mục tiêu đặt ra rất tuyệt, cảm giác gạch bỏ từng dòng việc cần làm cũng thật “phê”. Nhưng đừng quên: việc bạn làm được bao nhiêu không quyết định giá trị làm người của bạn.
- Công việc của bạn: Không quan trọng bạn làm nghề gì. Điều quan trọng là bạn làm bằng cả tâm huyết và cảm thấy ý nghĩa với công việc đó.
- Lượng người theo dõi trên mạng xã hội: Không quan trọng có bao nhiêu người follow hay retweet bạn. Có thể tham khảo góc nhìn từ người khác, nhưng giá trị cốt lõi của bạn không nằm ở lượt tương tác.
- Tuổi tác: Bạn không “quá trẻ” hay “quá già” cho bất cứ điều gì. Tuổi chỉ là con số, không quyết định bạn có giá trị hay không.
- Người khác: Không quan trọng người khác nghĩ gì, đã làm được gì. Sự hài lòng và mãn nguyện cá nhân của bạn mới là điều thực sự có ý nghĩa.
- Thành tích chạy bộ hay số lần đến phòng tập gym hàng tuần: Việc bạn chạy nhanh hay chậm, bạn chăm tập luyện hay không, chẳng ảnh hưởng gì đến giá trị bản thân. Nếu bạn thích chạy và tập luyện– tuyệt vời! Nếu không – cũng tuyệt vời! Bạn vẫn xứng đáng như bất kỳ ai.
- Điểm số: Ai cũng có điểm mạnh và điểm yếu. Việc bạn có học giỏi hay không không ảnh hưởng đến giá trị con người của bạn.
- Số lượng bạn bè: Giá trị của bạn không phụ thuộc vào số lượng người bạn có. Điều quan trọng là chất lượng của những mối quan hệ đó.
- Tình trạng mối quan hệ: Dù bạn độc thân, đang tìm hiểu hay đã gắn bó lâu dài – giá trị của bạn không hề thay đổi.
- Tiền trong tài khoản (hoặc không có): Chỉ cần bạn đủ sống – cho dù số dư là 0 đồng – thì tiền bạc đã không còn đóng vai trò trong việc định nghĩa giá trị của bạn nữa.
- Gu thẩm mỹ hay sở thích cá nhân: Dù bạn thích gì, có “gu” hay không, thì bạn vẫn có giá trị như bất kỳ ai khác.
💛 Chỉ có bạn mới có quyền định nghĩa giá trị bản thân mình.
Nếu bạn tin rằng mình xứng đáng và có giá trị – bạn chính là như vậy.
Và ngay cả khi bạn chưa tin – thì bạn vẫn luôn xứng đáng và có giá trị. Không cần điều kiện nào cả.
PHẦN II: LÀM SAO ĐỂ TÌM THẤY GIÁ TRỊ BẢN THÂN VÀ TRÂN TRỌNG MÌNH NHIỀU HƠN? 🌿
Có những điều bạn hoàn toàn có thể làm để củng cố niềm tin vào giá trị bản thân, để từ đó trân trọng chính mình – như một con người trọn vẹn, tuyệt vời, xứng đáng được yêu thương và tôn trọng, bất kể hoàn cảnh nào.
1. Cách xây dựng giá trị bản thân ở thanh thiếu niên:
Nếu bạn đang đồng hành cùng một bạn trẻ nào đó, hãy khuyến khích các em nhận ra và chấp nhận giá trị của chính mình – để các em hiểu rằng, các em có giá trị vì chính con người các em, chứ không phải vì những điều các em làm.
Một vài gợi ý cụ thể để hỗ trợ thanh thiếu niên phát triển lòng tự trọng là:
Trao yêu thương vô điều kiện, sự tôn trọng và cái nhìn tích cực:
Khi bạn cho một bạn trẻ thấy rằng bạn yêu thương và trân trọng em ấy chỉ bởi chính con người em ấy, em ấy sẽ học được cách tự yêu thương bản thân một cách vô điều kiện.
Nếu bạn cho em thấy rằng em không cần đạt thành tích gì mới xứng đáng được yêu thương, em sẽ bớt đi xu hướng tự đặt ra các điều kiện khắt khe cho chính mình.
Tạo cơ hội để các em trải nghiệm thành công:
Một trong những cách hiệu quả nhất để xây dựng giá trị bản thân là thông qua những trải nghiệm thành công sớm và thường xuyên.
Đừng chỉ nói với các em rằng “em có giá trị”, mà hãy giúp các em thực sự tin vào điều đó, bằng cách tạo điều kiện để các em được trải nghiệm thành công theo cách riêng của mình.
2. Làm sao để người lớn cũng tìm về giá trị bản thân đích thực?
Trước tiên, hãy quay lại danh sách những điều KHÔNG xác định giá trị của bạn (đã nói trong phần I). Hãy nhắc nhở bản thân rằng: số tiền bạn có, chức danh công việc, ngoại hình hay lượt follow không nói lên giá trị thật sự của bạn.
Chúng ta rất dễ bị cuốn vào việc theo đuổi tiền bạc, địa vị, sự nổi tiếng – nhất là khi xã hội và những người xung quanh đặt nặng những điều đó. Nhưng hãy dừng lại một chút và suy ngẫm: Điều gì mới thực sự phản ánh giá trị của một con người?
➡️ Lòng tốt, sự thấu cảm, sự tôn trọng người khác, cách chúng ta đối xử với những người xung quanh – đó mới là điều thực sự quan trọng.
Tiếp theo, hãy học cách nhận diện – chất vấn – và “tách rời” bản thân khỏi tiếng nói chỉ trích trong đầu bạn.
Ai cũng có một “giọng nói nhỏ” trong đầu hay xì xào, soi xét, chỉ trích bản thân. Điều đó là bình thường. Nhưng nếu để nó thắng quá thường xuyên, nó sẽ bắt đầu nghĩ rằng mình đúng!
Khi bạn nhận ra tiếng nói đó đang trỗi dậy, hãy dừng lại một nhịp và hỏi:
– Nó có căn cứ thực tế không?
– Nó có đang tử tế với mình không?
– Điều nó nói có thật sự cần thiết không?
Nếu câu trả lời là “Không”, thì bạn hoàn toàn có quyền nói với nó: “Cảm ơn, nhưng mời bạn ra ngoài!”
⚡ Hãy chất vấn những gì giọng nói thì thầm vào tai bạn ấy. Và hãy nhắc bản thân rằng: dù bạn có làm gì hay không làm gì, bạn vẫn luôn có giá trị và xứng đáng.
Tài liệu tham khảo
Courtney E. Ackerman, 2018, What is Self-Worth & How Do We Build it?